Pionierskie zabiegi angioplastyki tętnic płucnych w przewlekłym zakrzepowo-zatorowym nadciśnieniu płucnym wykonane po raz pierwszy w Polsce w Europejskim Centrum Zdrowia Otwock

W dniu 16 lipca 2013 w Pracowni Hemodynamiki Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock ? Klinice Krążenia Płucnego i Chorób Zakrzepowo-Zatorowych CMKP, przeprowadzono pierwsze w Polsce zabiegi angioplastyki tętnic płucnych u pacjentów z zakrzepowo-zatorowym nadciśnieniem płucnym. Zabiegi przeprowadził zespół kardiologów z ECZ Otwock, którymi kierował prof. Marcin Kurzyna, we współpracy z radiologiem interwencyjnym prof. Radosławem Pieturą z Lublina. Dwójka pacjentów została już wypisana do domu. 

Przewlekłe zakrzepowo-zatorowe nadciśnienie płucne (ang. CTEPH ? chronic thromboembolic pulmonary hypertension) jest niekorzystnym zejściem ostrej zatorowości płucnej i polega na niepełnym rozpuszczeniu skrzeplin w tętnicach płucnych. Czasem bywa też nazywane przewlekłą zatorowością płucną. W CTEPH dochodzi do utrudnienia przepływu krwi przez płuca, nadmiernego wzrostu ciśnienia w tętnicy płucnej oraz rozwoju niewydolności prawej komory. Objawy niewydolności serca to stopniowe pogorszenie wydolności fizycznej, duszność pojawiająca się przy coraz mniejszych wysiłkach, zasłabnięcia, obrzęki kończyn dolnych oraz gromadzenie się płynu w opłucnej i otrzewnej.

Objawy utrzymującej się nietolerancji wysiłku u osoby po przebytej zatorowości płucnej są wskazaniem do wykonania badania echokardiograficznego, które pozwala w nieinwazyjny sposób oszacować wysokość ciśnienia w tętnicy płucnej. Jeśli badanie echokardiograficzne potwierdzi utrzymujące się nadciśnienie płucne pomimo leczenia przeciwzakrzepowego, to należy pacjenta skierować do specjalistycznego ośrodka zajmującego się diagnostyką i leczeniem nadciśnienia płucnego. Tam na podstawie badań obrazowych (scyntygrafia perfuzyjna płuc, tomografia komputerowa, arteriografia płucna) oraz cewnikowania serca pacjent przechodzi procedurę kwalifikacji do leczenia operacyjnego.

To właśnie leczenie kardiochirurgiczne (zabieg endarterektomii płucnej) jest najbardziej skuteczną metodą leczenia CTEPH. Jest to bardzo trudna operacja wymagająca dużego doświadczenia zespołu leczącego. W Polsce wykonywana jest w ośrodkach w Warszawie (Oddział Kardiochirurgii Szpitala Allenort (Warszawa Wilanów) i Zabrzu (Śląskie Centrum Chorób Serca). Śmiertelność okołooperacyjna wynosi około 6%, ale po skutecznym zabiegu pacjenci odzyskują sprawność sprzed zachorowania.  Warunkiem umożliwiającym wykonanie zabiegu jest obecność skrzeplin w dużych naczyniach płucnych. Tętnice o średnicy kilku milimetrów często są niedostępne dla kardiochirurga.

Niestety tylko około 50% pacjentów może być leczona operacyjnie.  U pozostałych chorych stosuje się leczenie farmakologiczne, analogiczne jak w tętniczym nadciśnieniu płucnym. W warunkach polskich jest to leczenie sildenafilem. Nie jest ono niestety tak skuteczne, jak zabieg operacyjny.

Szansą dla pacjentów, którzy nie mogą być operowani jest angioplastyka tętnic płucnych, czyli popularne ?balonikowanie tętnic ?. Metoda ta jest od wielu lat stosowana w leczeniu choroby wieńcowej oraz miażdżycy tętnic kończyn dolnych. W płucach dotyczy naczyń o średnicy 2-6 milimetrów, których liczba dochodzi do 100 w jednym płucu. Znalezienie naczyń, które kwalifikują się do angioplastyki i dotarcie do nich cewnikiem balonowym jest nie lada wyzwaniem dla operatora. Jednorazowo nie powinno rozszerzać się więcej niż dwóch naczyń segmentowych, ponieważ grozi to obrzękiem zaopatrywanego obszaru w mechanizmie nagle zwiększonego przepływu. Pacjenci wymagają zazwyczaj kilku zabiegów dla uzyskaniu pełnego efektu leczenia.

Ich wykonanie wsparła Fundacja Nadciśnienia Płucnego kupując część sprzętu niezbędnego do wykonania zabiegu.

Angioplastyka tętnic płucnych jest wykonywana tylko w kilku ośrodkach na świecie. Jesteśmy zatem dumni, że możemy jako pierwszy ośrodek zaoferować tę formę leczenia polskim pacjentom!

http://wiadomosci.onet.pl/wideo/nowatorska-metoda-leczenia-polska-wsrod-liderow-w-,133430,w.html

lub

http://www.tvp.pl/publicystyka/programy-informacyjne/panorama/wideo/20072013-1800/11613136
 

Podpisy do zdjęć:
 

1. Przykład skutecznie poszerzonej tętnicy subsegmentowej płata dolnego płuca lewego. Od strony lewej widoczne istotne zwężenia, w środku- prowadnik przeprowadzony przez zmianę, po stronie prawej ? dobry efekt końcowy z przywróconym przepływem krwi

2. Zespół Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock wykonujący zabiegi angioplastyki tętnic płucnych. Od lewej: dr Szymon Darocha, prof. Marcin Kurzyna, prof. Radosław Pietura, piel. Małgorzata Suder